Veel professionals in onderwijs, zorg en welzijn vragen zich dit af. Wanneer start je de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling?  Moet de Meldcode standaard opgestart worden bij elke intake? Wat is het omslagpunt? Wat doet dat dan met het contact met jouw cliënt of leerling/pupil? Zouden ze je dan wel echt gaan vertrouwen? Is dan het contact dan wel veilig?

Wanneer je Jessie weer ziet, dan lijkt het alsof ze geen contact meer met je wil maken.

Je vraagt Johan of het weekend goed is verlopen, maar krijgt daar geen duidelijk antwoord op.

De kleding van Jesper (3 jaar) is ongewassen en je ruikt een onfrisse lucht als je dichterbij bent gekomen.

 

Zomaar drie situaties waardoor zorgen kunnen ontstaan. Misschien maakte je je al wel wat langer zorgen in soortgelijke situaties. Of is dit de eerste keer dat het je opvalt dat er iets in de situatie aan de hand zou kunnen zijn. Zou er in bovenstaande situaties sprake kunnen zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling? Wanneer zijn je zorgen groot genoeg, duidelijk genoeg, hoe krijg je ze duidelijk. Kortom: wanneer start je de Meldcode huiselijk geweld?

 

Waardoor is het lastig een besluit te nemen om de Meldcode te gaan starten?

Één signaal van huiselijk geweld is geen signaal. Een veelgehoorde uitspraak. En dat terwijl één signaal wel degelijk een startpunt is om alert te zijn. En de mogelijkheid open te houden dat er wél sprake is van huiselijk geweld of kindermishandeling. Iets waar de meeste mensen liever niet bij stil staan.

Een kind wat dagelijks in zijn broek plast terwijl het zindelijk was. Een kind wat ineens niet meer wil spreken. Een moeder die alle contact tijdelijk verbreekt of met alcoholwalm haar kind op komt halen. Een vader die een moeder nooit alleen laat gaan.

Er hoeft op zo’n moment geen sprake te zijn van huiselijk geweld. Maar er is zeker een mogelijkheid dat dit wel het geval is. Maar dit te durven zien, die twee mogelijkheden naast elkaar te laten bestaan, geeft een onzeker gevoel. En daarom neigen de meeste mensen snel naar ‘het zal wel ergens anders door komen’. Dit is geen verwijt, het is namelijk een natuurlijke menselijke reactie om pijn en ongemak te vermijden. Bewustzijn van deze natuurlijke neiging helpt je daarbij wel. Want wie wil niet het verschil maken als er inderdaad wat aan de hand is?

Wat zijn signalen van huiselijk geweld?

Er is nog veel onbekendheid over wat signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling zijn. Op het moment dat ik in een training een oefening doe met de deelnemers over de signalen in hun eigen casussen valt menig deelnemer van verbazing van de stoel. Hebben ze zoveel signalen over het hoofd gezien?

Vaak worden signalen niet als signaal gezien omdat het ook ergens anders op kan duiden. En een risicofactor als een signaal beschouwd waaraan meer voorspellende waarde wordt toegekend. Alleen wat een signaal anders maakt dan bijvoorbeeld een risicofactor, daar leer je meer over in zo’n training over de Meldcode. En dat signalen vaker voorkomen dan je zou willen ook. De Meldcode is een instrument wat je stapsgewijs ondersteunt in het maken van gedegen afwegingen en transparantie over zorgen bevorderd. Ook al is er ‘maar’ een signaal.

Dus vraag je je af wanneer je de Meldcode moet starten?

De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is en blijft een beladen instrument. En dat terwijl het ook zo anders zou kunnen. Want waarnemen is eigenlijk iets wat we voortdurend doen als we in contact zijn met anderen. Kijkt iemand blij, boos of verdrietig? We gaan er vaak al over in gesprek. De enige stap die er aan toegevoegd hoeft te worden is je er van bewust te zijn dat er ook sprake kan zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling die het gedrag van je cliënt, leerling/pupil verklaart. Dat het een signaal is. En voilà, je bent aan het signaleren. De Meldcode is al, zonder dat je je er van bewust bent, gestart.

 

Deze ene stap van bewustwording maakt dat je nooit meer hoeft af te vragen of, en wanneer, de Meldcode gestart moet worden. En deze ene stap maakt dat jij een verschil kan gaan maken in het leven van een volwassene of kind die met onveiligheid thuis of in de (ex-) partnerrelatie te maken heeft.

Nu de rest van de stappen nog om ervoor te zorgen dat je professioneel, invoelend en daadkrachtig kunt blijven handelen!

 

Meer weten over de trainingen van Fabriek69 over de Meldcode? Kijk dan op: Trainingen

Wil je meedoen aan de eerstvolgende training over de Meldcode? Check dan hier voor de eerstvolgende training Gewoon Doen!