Het is een gevleugelde uitspraak van oud-bondscoach Rinus Michels: “Voetbal is oorlog”. Helaas blijkt uit internationaal onderzoek dat de strijd zich in de UK, maar ook in landen als Colombia en Costa Rica, niet tot het veld beperkt.

De gemoederen kunnen hoog oplopen. In de UK werd vastgesteld dat er na een verloren wedstrijd van een nationaal team op een internationaal toernooi 38 procent meer meldingen van huiselijk geweld gerapporteerd werden. Ook na winst van de eigen ploeg werd een toename van 26 procent geconstateerd. Ook bij onderzoeken in onder andere Costa Rica en Colombia werd een toename geconstateerd. (Lees hier een interessant artikel in Flair hierover)

Nederland heeft inmiddels de achtste finales van het EK Voetbal 2024 bereikt. Voor ons aanleiding om eens stil te staan bij en aandacht te vragen voor dit thema.

Aanwezige risicofactoren bij voetbalwedstrijden

Zogenaamd ‘situationeel geweld’ is geweld dat getriggerd wordt door omstandigheden. Dit kunnen zowel interne factoren zijn – zoals gebrekkige emotieregulatie die al aanwezig is en versterkt wordt door alcoholgebruik – als externe factoren, zoals de groep mensen waarmee je naar een wedstrijd kijkt, of onenigheid thuis over het verloop van de wedstrijd en het gedrag dat dit kan losmaken.

Wat zeker voor te stellen is, is dat heetgebakerde types of emotioneel aangelegde voetbalfans het spel niet alleen tijdens de wedstrijd beleven en dat zij echt even de tijd nodig hebben om hun emoties te reguleren na afloop van een verloren of gewonnen partij. Ook in Nederland. (In ons land is daar echter nooit onderzoek naar gedaan.)

Het Oranjelegioen is vrijwel altijd optimistisch over de winkansen van de Nederlandse ploeg. Des te groter zal de teleurstelling zijn als onze voetbalhelden vanavond de wedstrijd verliezen. De blijheid zal omslaan en helaas zien we dan vaak dat er vernielingen worden aangericht in de publieke ruimte. Dit is echter niet altijd genoeg om de gemoederen tot bedaren te brengen: ook thuis vindt er vaak evengoed nog geweld plaats. Eerder gepleegd geweld is namelijk een belangrijke risicofactor voor geweld in de thuissituatie (Van Arum en Vogtländer, 2016).

Het goede nieuws is dat dit type geweld niet ontstaat als de triggers voor het geweld weggenomen kunnen worden. Als de situatie verandert, hoeft er geen geweld plaats te vinden.

Niet meer voetballen dan maar?

Het plezier dat voetbal brengt wil ik natuurlijk niemand afnemen, dat is wat mij betreft dan ook geen optie. Maar natuurlijk zou je van alles willen doen om huiselijk geweld te voorkomen. In enkele gevallen kan dit ook. Als je ziet aankomen dat het volgen van een voetbalwedstrijd meer dan alleen wat gedoe in de thuissituatie gaat opleveren, kun je maatregelen treffen om te voorkomen dat dit gebeurt. Ga bijvoorbeeld na de wedstrijd niet direct naar huis, minder het alcoholgebruik, of kijk de wedstrijd met een andere vriendengroep. Kortom, je kunt de dingen die triggerend werken uit de situatie weghalen.

Het is natuurlijk ontzettend schaamtevol als je merkt dat de spanning thuis zo hoog oploopt dat het niet meer okee is. En dus is het een enorme drempel om dit bespreekbaar te maken. Ik zou je willen aanmoedigen om dit wel te doen. Praat er vooral met elkaar over, maar betrek er ook andere mensen bij die met jullie kunnen meedenken: hoe kan het spel leuk blijven en plezier voor het hele gezin bieden?

En als er iemand bij jou komt om hierover te delen: laat vooral jouw eigen oordeel achterwege, ook als je denkt dat jij het zelf heel anders aan zou pakken. Besef dat het voor de ander heel ingewikkeld is om hierover te delen. Ga naast diegene staan om vervolgens te onderzoeken wat hij of zij wil bereiken met dit gesprek. Verwijs eventueel door naar professionele hulpverlening en vraag na een tijdje of die hulp hen geholpen heeft.

In de UK is inmiddels een campagne gestart onder de titel ‘No more injury time’ (‘Geen blessuretijd meer’) en ook in andere landen blijkt dat soortgelijke campagnes rond grote voetbalevenementen effectief zijn. Het bespreekbaar maken van en het delen over huiselijk geweld werkt duidelijk preventief, daarom besteedt ook Fabriek69 hier aandacht aan. Niemand wil dat de blessuretijd langer doorloopt dan de scheidsrechter heeft bepaald. Ook wij niet. Laten we er samen voor zorgen dat iedereen de mogelijkheid heeft om vooral te genieten van de wedstrijd!

 

Dit artikel is geschreven door Kirsten Regtop – bestuurder en trainer bij Fabriek69