Bij seksueel geweld spelen emoties, loyaliteiten en interpretaties een rol omdat er vaak geen harde bewijzen zijn. De kans is groot dat er splijting optreedt in een team, een organisatie of zelfs in de samenleving.

Splijting betekent dat mensen partij kiezen, waardoor er ontwrichting plaatsvindt. Seksueel geweld is bij uitstek een splijtend fenomeen. Bij andere ingrijpende gebeurtenissen zoals een inbraak zijn er vaak bewijzen zoals sporen van braak of getuigen die iets gezien hebben. Maar bij seksueel geweld is dat lang niet altijd het geval. Hierdoor wordt het onduidelijk en dat levert soms extreme frictie op, juist omdat het zo’n taboeonderwerp is.

Wanneer treedt splijting op

De splijting kan zich voordoen nadat een (vermoedelijk) slachtoffer een onthulling heeft gedaan: de onthulling wordt door de één wel geloofd en door de ander niet. Je kunt je voorstellen dat dit leidt tot ontwrichting in een team van begeleiders. Als de splijting niet adequaat wordt opgemerkt en aangepakt kan dit doorgaan binnen de organisatie en zelfs in de samenleving daarbuiten.

 

Wat zijn de gevolgen van splijting

Splijting uit zich onder andere door de fricties die het geeft, bijvoorbeeld in een organisatie. De cliënten uiten emoties en spanningen naar elkaar. Tussen de ouders van het (vermoedelijke) slachtoffer en de (vermoedelijke) pleger ontstaat spanning, of tussen teamleden onderling. Ook in de samenleving zien we de splijting terug. Wie gelooft wie in een zaak van seksueel geweld die moeilijk bewezen kan worden? Er ontstaan discussies op social media met mede- en tegenstanders, met beledigingen en zelfs bedreigingen over en weer. Niet alleen vanuit of gericht aan de betrokkenen, maar ook door en aan degenen die een andere mening hebben. Dit is zeer actueel, met alle zaken die momenteel in de media besproken worden.

(Vermoedelijke) slachtoffers worden niet altijd geloofd, (vermoedelijke) plegers worden soms onterecht tot pleger gestigmatiseerd. Of: de daadwerkelijke plegers worden juist niet herkend. Door deze complexe dynamiek zijn organisaties soms bang om op te treden. Wanneer medewerkers niet goed weten hoe te handelen worden spontane onthullingen van cliënten of signalen in gedrag soms niet serieus genomen, verkeerd geïnterpreteerd of verkeerd opgepakt. Je kunt je voorstellen dat dit ernstige gevolgen kan hebben voor alle betrokkenen.

 

Hoe om te gaan met splijting

Splijting kan een van de onderwerpen zijn – in bijvoorbeeld een intervisie – die we vanuit Fabriek69 begeleiden. We hebben het dan over de emoties, loyaliteiten en voorbarige interpretaties. Kritisch naar je eigen handelen kijken en de borging in je organisatie helpt om splijting in de toekomst te voorkomen. En om daadkrachtig en zorgvuldig handelen bij (vermoedens van) seksueel misbruik te bevorderen.

Wil je meer weten over splijting? Lees dan het boek ‘Het grote 9-tot-5-taboe’, waarin Christel en Jeroen een hoofdstuk gewijd hebben aan dit thema. Kijk hier om het boek te bestellen. 

Door: Jeroen Hindriks en Kirsten Regtop