Afgelopen maand stonden we met Fabriek69 op de Florence Nightingale Fair waar we met regelmaat hoorden: “Huiselijk geweld en kindermishandeling komen bij ons niet voor.” En dat is zeker niet voor het eerst dat we dit hoorden. Vaak zeggen professionals: “In mijn werk heb ik daar niet mee te maken.” Of: “Dat speelt niet bij onze doelgroep.”

Vaak merken we dan ook in een gesprek dat het toch wel wat anders blijkt te liggen. Hoe dat komt en waarom het belangrijk is om te weten hoe je met (vermoedens van) huiselijk geweld of kindermishandeling om kunt gaan (en je daar ook zeker over te voelen) daar lees je meer over in deze blog.

Waar hebben we het over bij huiselijk geweld en kindermishandeling?

De begrippen zijn beladen, het taboe is groot. Juist door de algemeenheid van het begrip ontstaan misverstanden. Wanneer je dezelfde professionals vraagt of zij zich wel eens zorgen hebben gemaakt om een volwassene of een kind dan zullen zij vaker ‘ja’ dan ‘nee’ antwoorden. Want iedere professional heeft wel eens het idee dat er of iets niet klopt of dat ze het liefst het kind bijvoorbeeld een keer mee naar huis zouden nemen.

Het gaat dan om bewustwording. Dat die zorgen óók zouden kunnen komen doordat er sprake is van een vorm van huiselijk geweld of kindermishandeling. En dat je dat ook niet direct zeker hoeft te weten. Hoe ingewikkeld ook.

Huiselijk geweld en kindermishandeling komt in net zoveel variaties en vormen voor als er variaties aan mensen zijn. Het ontstaat om verschillende redenen en heeft verschillende uitingsvormen. Ook dat is iets waar je je als professional in eerste instantie helemaal nog niet mee bezig hoeft te houden. Klinkt gek misschien. Maar juist het open houden wat precies de oorzaak van de zorgen is, maakt dat je ook de mogelijkheid open houdt dat er wél iets niet pluis is in een gezin of huishouden.

 

Er is afweer tegen huiselijk geweld en kindermishandeling

Je eigen wereldbeeld wordt enorm aangetast wanneer je te maken krijgt met huiselijk geweld of kindermishandeling in je directe omgeving. Dus ook wanneer het een werksituatie betreft. Het vervelende is dat als je er wel mee te maken krijgt, je ook zal merken dat je het vaker tegenkomt of signaleert. Dat is een nare werkelijkheid.

De natuurlijke behoefte van de mens om te kunnen overleven is van invloed op het signaleren van huiselijk geweld of kindermishandeling. Gevaarlijke situaties worden vanwege dit overlevingsmechanisme hanteerbaar gemaakt. Ver weg blijven van gevaar is een manier die je helpt te overleven. Denk er bijvoorbeeld aan dat je niet snel je hand in het vuur zou steken. Ooit heb je vast een ervaring gehad waarbij je zelf of gezien hebt dat iemand zich vreselijk bezeerd heeft aan vuur. En je natuurlijke reflex is je bij extreme hitte terug te trekken.

Dit reflex treedt ook op wanneer je onveilige situaties opmerkt. Je hebt ook niet altijd de mogelijkheid dit reflex te hanteren of er je ratio op los te laten om een gedegen inschatting van de veiligheid te maken. Meer kennis en weten hoe je veiligheid kan inschatten of ermee om kan gaan kunnen je daarbij wel helpen. Maar alleen als je ook het vertrouwen hebt dat het zou kunnen werken wat je kan doen én als je ook overtuigd bent van je eigen kunnen daarin. (En natuurlijk vooral als je zelf geen overweldigende dreiging daarbij ervaart).

 

Je kan mensen beter helpen als je weet wat je kan

Signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling worden door bovenstaande redenen vaak niet als zodanig meegenomen in de hulp die geboden wordt. En dus gemist. Afweer en de mogelijkheid niet open houden dat er meerdere oorzaken zijn van de zorgen die ontstaan, zijn twee elementen die dat moeilijker maken. Het goede nieuws is dat de volgende vraag stellen wel een eerste stap kan zijn: “Over wie heb jij je de afgelopen tijd zorgen gemaakt en waarom?” Op die manier kan je bijvoorbeeld het onbewuste, bewust maken. En een proces in gang zetten om de juiste hulp te bieden en de veiligheid te vergroten.

Om huiselijk geweld en kindermishandeling te stoppen is het natuurlijk wel belangrijk dat je het op weet te merken en de mogelijkheid meeneemt in de hulp of begeleiding die je bied. Alleen dan geef je de volwassene of het kind echt een kans.

Vaak zijn professionals ongemerkt al aan het signaleren bent en professioneel aan het handelen bij vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Het vergroot het zelfvertrouwen als je dit ook in het bewustzijn van de professional kan brengen.  (lees daarover dit eerdere blog: Wanneer start je de Meldcode huiselijk geweld? )

 

Wil je daarna nog verder leren met elkaar, volg dan eens een training over de Meldcode Huiselijk Geweld en kindermishandeling zoals bij voorbeeld de training Gewoon Doen! Of een training: Mijn kind merkt er niks van, waarin je leert hoe je met ouders in gesprek kan over de gevolgen van een onveilige thuissituatie voor een kind. En werk je in het onderwijs of kinderopvang, kijk dan bijvoorbeeld eens hoe Schildjes Missie je daarbij kan helpen. Natuurlijk mag je ons ook altijd een vraag stellen om te kijken of we je daarbij verder kunnen helpen. Mail dan naar:  info@fabriek69.nl